Oświetlenie obiektów sportowych

Oświetlenie obiektów sportowych

Oświetlenie terenów i obiektów sportowych ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa profesjonalnych zawodników czy też osób, które uprawiają sport rekreacyjnie. Odpowiednie natężenie światła to jeden z podstawowych warunków wymaganych w określonych dyscyplinach, szczególnie gdy wydarzenia sportowe będą transmitowane w telewizji. 

Norma oświetlenia dla obiektów sportowych

Mówiąc o obiektach sportowych, mamy na myśli zarówno boiska (również te szkolne), orliki, stadiony, jak i sale gimnastyczne, hale sportowe itd. 

Podstawową normą decydującą o rodzaju oświetlenia na takich powierzchniach jest PN-EN 12193 ? Oświetlenie stosowane w obiektach sportowych. To w niej zawarte są szczegółowe wymagania dotyczące poziomu widzialności, nie tylko z perspektywy zawodników i sędziów, ale także widzów czy osób odpowiedzialnych za transmisje telewizyjne.

Warto zaznaczyć, że istnieją trzy klasy oświetlenia sportowego, zależne od stopnia rozgrywek i rodzaju uprawianego sportu:

-klasa I ? dotyczy rozgrywek na poziomie międzynarodowym i krajowym, którym towarzyszy duża publiczność, często znajdująca się w dość sporej odległości od miejsca, gdzie toczy się gra. W tym przypadku oświetlenie musi być mocne i na jak najwyższym poziomie;

-klasa II - rozgrywki średniego szczebla, które mimo wszystko wymagają dobrego oświetlenia;

-klasa III - rozgrywki niskiego szczebla, treningi, zajęcia rekreacyjne. Tutaj oświetlenie może pozostawać na podstawowym poziomie i nie wymaga dużego natężenia.

Istotną kwestią jest także temperatura barwowa. Jeśli chodzi o obiekty sportowe, zalecane jest światło o raczej neutralnej barwie, czyli takie, które wynosi około 4000K. Nie będzie to wystarczające dla terenów filmowanych na potrzeby telewizji. Wówczas konieczna będzie temperatura barwowa na poziomie 5500-5600K (światło chłodne).

Jakie natężenie oświetlenia jest potrzebne w obiektach sportowych?

Natężenie to jeden z najważniejszych parametrów, kiedy mowa o oświetleniu. Oczywiście najwyższe jest potrzebne w przypadku bardzo dużych obiektów, które na dodatek muszą być przystosowane do transmisji telewizyjnej. W tym przypadku lampy stadionowe muszą mieć natężenie poziome powyżej 750lx, zaś pionowe 1000-2000lx. Znacznie mniejsza wartość jest wymagana dla boisk, gdzie prowadzone są rozgrywki nieprzeznaczone do emisji w telewizji. Wówczas może się zdarzyć, że wystarczy nawet natężenie o wysokości 100lx. Nie bez znaczenia jest oczywiście klasa oświetleniowa. 

W klasie III wystarczy natężenie poziome o wysokości 75lx. Dopuszczalne jest stosowanie lamp o niskim wskaźniku oddawania barw, np. 20. 

W klasie II minimalne natężenie to 200lx, z kolei wskaźnik oddawania barw musi być zdecydowanie lepszy. Konieczne jest także równomierne rozmieszczenie źródeł światła wraz z zadbaniem o to, by zamontowane lampy posiadały mniejsze olśnienie. 

W klasie I natężenie światła musi wynosić przynajmniej 500lx, a wskaźnik oddawania barw musi być proporcjonalnie wyższy. Warto jednak pamiętać, że jeśli zastosujemy się do przepisów zawartych normie, które dotyczą właśnie I klasy, mogą się one okazać niewystarczające w przypadku obiektów, gdzie prowadzone są transmisje telewizyjne.

Czym się kierować przy wyborze oświetlenia obiektu sportowego?

Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że konieczne jest wykonanie dokładnych pomiarów, tak by upewnić się, że źródła światła będą rozmieszczone równomiernie. Dla szczególnie dużych obiektów zaleca się wykonanie projektu w Dialuxie, dzięki któremu łatwiej będzie zaplanować położenie instalacji świetlnej.

Istotny jest również rodzaj lamp. Najbardziej popularne są oczywiście LED-y, m.in. naświetlacze LED, ponieważ są trwałe, a przede wszystkim energooszczędne. Nie stanowią też żadnego zagrożenia dla człowieka, nawet kiedy zostaną potłuczone, co może się zdarzyć na terenach sportowych.

Zanim przystąpimy do montażu lamp czy to na boisku, czy na hali sportowej, musimy określić, jaki rozmiar i gabaryt oświetlenia będzie najlepszy. Nie powinno także sprawiać problemów podczas instalacji i pozostawać odporne na działanie warunków atmosferycznych, jeśli będą funkcjonowały w obiektach zewnętrznych. Lampy uliczne muszą być solidne i posiadać wystarczającą moc.